Ăn chay trường là gì? Ăn chay trường có tốt không?

Ăn chay trường là một chế độ ăn kiêng hoàn toàn các loại thịt, cá, hải sản và các sản phẩm từ động vật như trứng, sữa. Đây là xu hướng phổ biến được nhiều người lựa chọn hiện nay, kể cả những người lớn tuổi và giới trẻ. Vậy bạn có biết ăn chay trường là gì? Cách ăn chay trường như thế nào không? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết sau đây nhé.

Ăn chay trường là gì?

Ăn chay là thuật ngữ dùng để diễn tả một chế độ ăn mà người ăn sẽ cắt bỏ các thực phẩm từ nguồn gốc động vật khỏi chế độ ăn hàng ngày. Ăn chay trường chính là một người theo chế độ ăn chay suốt đời và không ngắt quãng hay xen kẽ bất kỳ món ăn nào từ động vật.

Chế độ ăn chay trường thường tránh thịt, cá, gia cầm và các sản phẩm từ chúng. Thay vào đó, người thực hiện chế độ này thường tập trung vào việc tiêu thụ rau củ, quả, ngũ cốc, hạt, đậu và các nguồn thực phẩm thực vật khác.

Người theo chế độ ăn chay trường có thể là do văn hóa, tôn giáo mà họ theo. Hoặc ngày nay nhiều người theo chế độ ăn chay trường vì muốn tốt cho sức khỏe, nuôi dưỡng tâm hồn,….

>>> Xem thêm: Lợi ích của việc tập gym

Các chế độ ăn chay trường

Các chế độ ăn chay trường thường được xác định dựa trên mức độ cắt giảm các loại thực phẩm có nguồn gốc từ động vật mà người ăn chay cắt giảm trong chế độ của họ. Sau đây là một số chế độ ăn chay phổ biến:

• Ovo-lacto: Chế độ ăn chay này người ăn sẽ cắt giảm tất cả các đồ ăn như hải sản, thịt, cá nhưng lại được phép ăn trứng, các sản phẩm có nguồn gốc từ sữa như sữa, sữa chua, phô mai và các loại thực vật.
• Ovo: Theo chế độ này thì người ăn chay cần loại bỏ các loại đồ ăn như thịt, cá, hải sản, các sản phẩm có nguồn gốc từ sữa như, bơ, sữa chua, phomat nhưng được phép ăn trứng. Tuy nhiên trứng này cần không có trống.
• Lacto: Cần tránh các loại đồ ăn như cá, thịt, hải sản, trứng và chỉ được ăn các sản phẩm từ sữa và thực vật.

• Vegan (Chay hoàn toàn): Loại trừ tất cả thực phẩm từ nguồn gốc động vật, bao gồm thịt, cá, gia cầm, trứng, và sản phẩm từ sữa. Chỉ ăn các thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật như rau củ, quả, hạt, đậu, và sản phẩm chế biến từ chúng.

Ăn chay trường có tốt không?

Chế độ ăn chay trường có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe nếu được thiết kế và duy trì một cách cân đối. Dưới đây là một số lợi ích của chế độ ăn chay trường:

• Sức khỏe tim mạch

Chế độ ăn chay chủ yếu tập trung ăn các nhóm đồ ăn từ thực vật như rau xanh, củ quả, các loại hạt nên rất giàu chất xơ và axit béo không bão hòa. Vì thế có thể giúp làm giảm cholesterol trong máu, ngăn chặn các bệnh về tim mạch.

• Kiểm soát cân nặng

Việc ăn chay trường thường sẽ tiêu thụ nhiều rau củ, quả nên sẽ ít đường, ít chất béo, giàu chất xơ. Nhờ vậy mà những người theo chế độ ăn chay thường có dáng dấp thanh thoát, không gặp vấn đề về cân nặng và cũng không béo phì.

• Giảm nguy cơ bệnh tiểu đường

Một số nghiên cứu cho thấy rằng chế độ ăn chay trường có thể giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2. Điều này là do ăn chay sẽ giảm bớt lượng calo hấp thụ hàng ngày nên sẽ giảm nguy cơ béo phì, nguyên nhân trực tiếp gây ra nguy cơ tiểu đường. Ngoài ra, khi ăn chay người ta sẽ ăn nhiều các thực phẩm có nguồn gốc từ đậu nành. Trong khi đó có nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng sản phầm có nguồn gốc từ đậu nành giúp giảm lượng cholesterol, cải thiện lượng insulin.

• Tốt cho hệ tiêu hóa

Chế độ ăn chay trường thường giàu chất xơ từ rau củ, quả và ngũ cốc nguyên hạt, từ đó sẽ rất tốt cho hệ vi sinh đường ruột. Ngoài ra, khi ăn chay sẽ bổ sung chất béo từ các loại hạt. Điều này cũng sẽ tốt cho đường ruột của chúng ta. Đây cũng là nguyên nhân mà những người ăn chay trường rất ít khi gặp phải tính trạng táo bón.

• Cải thiện hệ miễn dịch

Việc tiêu thụ nhiều loại thực phẩm từ nguồn thực vật cung cấp nhiều vitamin A, C, B, E cùng rất nhiều các khoáng chất tốt cho sức khỏe. Nhờ vật ăn chay sẽ giúp tăng cường hệ miễn dịch.

• Bảo vệ môi trường

Chế độ ăn chay trường thường gây ít tác động tiêu cực đối với môi trường so với chế độ ăn chứa thực phẩm từ nguồn động vật. Bởi ăn chay ngoài bảo vệ động vật thì sẽ cắt giảm được lượng thức ăn phải sử dụng để nuôi động vật, hay giảm thiểu được rác thải mà động vật nuôi thải ra. Ngoài ra, nếu không nuôi động vật ăn thịt thì sẽ không có những nhà máy sản xuất thức ăn, sẽ không thải khí ô nhiễm ra môi trường.

Tác hại của ăn chay trường không đúng cách

Mặc dù chế độ ăn chay trường có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng nếu không thực hiện đúng cách, nó cũng có thể gây ra một số vấn đề sức khỏe. Dưới đây là một số tác hại có thể xảy ra khi ăn chay trường không cân đối:

• Thiếu dưỡng chất quan trọng: Chế độ ăn chay trường có thể dẫn đến thiếu hụt một số dưỡng chất quan trọng như protein, vitamin B12, canxi, sắt, zinc và omega-3 axit béo. Thiếu hụt này có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nếu không được bù đắp đúng cách.
• Năng lượng không đủ: Một số người có thể gặp khó khăn trong việc đảm bảo năng lượng đủ từ chế độ ăn chay trường, đặc biệt là nếu họ không chú ý đến việc lựa chọn thực phẩm đầy đủ năng lượng.
• Tăng cân hoặc giảm cân quá mức: Một số người có thể trải qua tăng cân hoặc giảm cân đột ngột nếu họ không kiểm soát lượng calo và chất béo mà họ tiêu thụ từ thực vật.

Để tránh các tác hại này, người thực hiện chế độ ăn chay trường cần thiết lập một chế độ ăn cân đối, đảm bảo rằng họ nhận được đủ dưỡng chất từ các nguồn thực vật và có thể cần thêm bổ sung dưỡng chất nếu cần thiết. Điều này thường đòi hỏi sự theo dõi cẩn thận và tư vấn từ chuyên gia dinh dưỡng.

Ăn chay trường như thế nào mới đúng?

Như đã biết thì ăn chay trường nếu áp dụng không đúng sẽ gây hại cho sức khỏe, Cho nên nếu muốn theo đuổi phương pháp ăn chay trường thì bạn cần nhớ những điều dưới đây:

• Đảm bảo ăn đủ nhóm chất

Khi thiếu hụt chất dinh dưỡng cơ thể chúng ta sẽ phải đối diện với rất nhiều nguy cơ. Vì thế, khi ăn chay trường cần phải đảm bảo cung cấp dinh dưỡng từ 4 nhóm chất bao gồm: đạm, chất xơ, tinh bột, chất béo. Ngoài việc bổ sung thông qua thực phẩm thì người ăn chay trường cũng có thể bổ sung thêm chất dinh dưỡng qua đường uống.

• Hiểu được chất dinh dưỡng từ các loại thực phẩm

Khi bạn hiểu được các loại thực phẩm có hàm lượng dinh dưỡng là bao nhiêu thì sẽ dễ dàng xây dựng thực đơn dinh dưỡng đảm bảo cho bản thân. Thông tin về hàm lượng dinh dưỡng của các loại thực phẩm bạn có thể tìm kiếm trên mạng hoặc sử dụng các app tính calories hay tư vấn bởi các chuyên gia dinh dưỡng

• Tập quen dần

Khi mới bắt đầu ăn chay bạn không nên theo một chế độ khắt khe luôn mà nên tập dần, cắt giảm từng loại thực phẩm một để cơ thể có thể thích nghi dần dần. Đồng thời bạn cũng không nên ăn chay trường luôn khi mới làm quen mà chỉ nên ăn chay 2, 3 lần/tuần rồi tăng lên dần dần. 

• Không nên ăn thực phẩm có nhiều đường, chất béo

Khi mua thực phẩm bạn cần kiểm tra hàm lượng đường, chất béo và kiểm soát trong mức độ cho phép. Việc tiêu thụ quá nhiều có thể gây ra tình trạng béo phì, tiểu đường, gan nhiễm mỡ, mỡ máu,… 

Kết luận 

Trên đây Sparta Việt đã giúp bạn đọc hiểu được ăn chay trường là gì, cách ăn chay trường như thế nào cho hiệu quả. Mong rằng với những chia sẻ này có thể giúp mọi người xây dựng được thực đơn đảm bảo chất dinh dưỡng cho bản thân.